Bij de Tweede Kamer verkiezingen van 12 september 2012 heeft GroenLinks een enorme nederlaag geleden. Van de 10 kamerzetels, die in 2010 zijn behaald, heeft de partij er met moeite 4 weten te behouden. Deze nederlaag betekent zeker niet het einde van de partij. In verschillende Europese landen hebben groene partijen het in het verleden moeilijk gehad, maar zijn ze ook weer opgestaan. Zo verdwenen de Duitse Groenen in 1990 onder de kiesdrempel van 5% om vier jaar later, in 1994, weer met 7,3% van de stemmen terug te keren in het Duitse Parlement. Op dit moment bloeien de Duitse Groenen als nooit te voeren en leveren ze zelfs de minister-president van de Duitse deelstaat Baden-Wurttemberg. Ook in Belgie kregen de Groenen in 2003 een zware nederlaag te verwerken. De Vlaamse Groenen verdwenen volledig uit het federale parlement, de Franse Groenen leden een zware nederlaag. Inmiddels zitten de Vlaamse Groenen weer in het federale parlement en halen de Franse Groenen hoge percentages in de opiniepeilingen.

Voor GroenLinks zal nu de vraag beantwoord moeten worden wanneer het is misgegaan. Om een antwoord op deze vraag te vinden heb ik gebruik gemaakt van de peilingen van de Politieke Barometer (http://www.ipsos-nederland.nl/content.asp?targetid=621). De Politieke Barometer geeft naast een zetelaantal in tegenstelling tot andere peilingen ook het behaalde percentage van de stemmen als er op een bepaald moment verkiezingen zouden zijn. Daarnaast zijn de gegevens van de Politieke Barometer over een grote tijdsperiode aanwezig.

Als eerste heb ik alle percentages die GroenLinks vanaf september 2009 heeft behaald in de Politieke Barometer verzameld en ingevoerd in Excel. Deze percentages heb ik in de onderstaande grafiek gezet. Op de horizontale as staan de data, startend op 10 september 2009 en eindigend op 11 september 2012. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat de Politieke Barometer soms tweewekelijks, soms wekelijks en vlak voor de verkiezingen meer keren per week peilt. Ik heb hiervoor op de horizontale as (waar de tijd staat) geen correctie toegevoegd. Het gaat immers om een globale analyse. Bij een nauwkeurigere statistische analyse zou dit natuurlijk wel nodig zijn. Op de verticale as staan de percentages die GroenLinks op een bepaald moment in de Politieke Barometer heeft behaald.



Naar aanleiding van deze grafiek ga ik nader inzoomen op een drietal periodes.

1) De periode van september 2009 t/m februari 2011



In de periode van september 2009 tot en met februari 2011 schommelt GroenLinks steeds tussen de 6 en 8% van de stemmen, soms zit er een uitschieter naar beneden richting de 5% maar steeds komen de percentages weer structureel terug in het gebied tussen de 6 en 8%. Op 24 februari 2011 scoort GroenLinks een percentage van 5,4%.

2) De periode van maart 2011 t/m maart 2012



In de periode van maart 2011 tot en met 2012 scoort GroenLinks in de Politieke Barometer steeds tussen de 4,5 en 6%. Eind maart 2011 en begin april 2011 is er sprake van een korte opleving waarbij GroenLinks nog even boven de 6%. In februari 2012 zakt GroenLinks voor het eerst onder de 4,5% om op 22 maart 2012 voor het laatst ruim boven de 4% uit te komen.

3) De periode van april 2011 t/m de Tweede Kamer Verkiezingen



Met ingang van april 2011 zakt GroenLinks definitief onder de 4 procent. Vanaf dit moment is er een langzaam dalende trend te zien. Op 27 april 2012 wordt een dieptepunt bereikt van 3,3%. Op 6 juli 2012 een dieptepunt van 2,7% en op 10 augustus 2,6%. Na elk dieptepunt klimt GroenLinks weer op, maar maakt dit verlies nooit meer geheel goed.

Op basis van deze grafieken kom ik tot de volgende conclusies:
1) In de periode maart 2011 - maart 2012 scoort GroenLinks in de Politieke Barometer steeds tussen de 4,5 en de 6% van de stemmen. Voor maart 2011 was dit steeds tussen de 6 en de 8% van de stemmen. Dit valt precies samen met het besluit van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks, eind januari 2011 om in te stemmen met de Kunduzmissie naar Afghanistan. Hierdoor verliest GroenLinks grofweg 2% van de kiezers (Goed voor 3 zetels). Dit verlies wordt nooit meer goed gemaakt.

2) Op 5 mei 2012 heeft GroenLinks voor het laatst meer dan 4% van de stemmen in de Politiek Barometer. In mei 2012 blijven de percentages voor GroenLinks stabiel op 3,8% van de stemmen.
In de loop van mei 2012 wordt ook het Lenteakkoord gesloten tussen VVD, CDA, D66, GroenLinks en Christenunie. Ook speelt in de maand mei de kandidaatstelling van Tofik Dibi. Vanaf juni 2012 zakt GroenLinks verder weg naar een dieptepunt van 2,7% op 2 juli 2012.

3) Het dieptepunt van 2,7% op 2 juli 2012 ligt dicht in de buurt van de 2,3% van de stemmen die GroenLinks op 12 september heeft gehaald. De tweestrijd tussen VVD en PVDA heeft GroenLinks dus nauwelijks stemmen gekost, want deze speelde zich pas af in de laatste 2 weken van de campagne. Naar aanleiding hiervan trek ik de conclusie dat de missie naar Afghanistan het begin van de negatieve trend bij GroenLinks is geweest.
Deze negatieve trend is verder doorgezet in de maand mei toen de kandidaatstelling van Tofik Dibi speelde en het lenteakkoord gesloten werd. Een discussie over de toekomstige koers van GroenLinks is dan ook zeer noodzakelijk. GroenLinks moet op deze manier weer een duidelijk en scherp profiel krijgen om aantrekkelijk te worden voor kiezers.

Schuingedrukte test is later aangepast, in mei speelde de kandidaatstelling van Tofik Dibi en het afsluiten van het lenteakkoord gelijktijdig