Maandag 21 juli 2014
Het eerste gedeelte van de zomervakantie heb ik gebruikt om een aantal dagen op vakantie te gaan naar Dresden en omgeving. Vanuit Dresden zijn plaatsen zoals Praag en Leipzig eenvoudig te bereiken. Waar een reis naar Berlijn vanuit Nederland meestal met één overstap te doen is, in mijn geval steeds in Deventer, is reizen naar Dresden wat ingewikkelder. Deze keer was een overstap via Venlo nodig om in Duitsland te komen. In Venlo ben ik op de regionale trein in de richting van Hamm (Westfalen) gestapt. Vanaf Düsseldorf is het mogelijk om met de snelle ICE-treinen verder te reizen. Eerst met de ICE van Düsseldorf naar Frankfurt en dan in een stuk door naar Dresden om daar rond half 8 in de avond aan te komen.



Dresden heeft twee grote treinstations: Dresden Hauptbahnhof en Dresden Neustadt. Lange afstandstreinen en internationale treinen stoppen meestal op allebei deze stations in Dresden. Dresden Neustadt was het handigste station om uit te stappen aangezien dit op een paar honderd meter van het hotel lag, dat ik geboekt had.



Het station zelf onderging deze periode een ingrijpende verandering en werd flink verbouwd. Op dit tijdstip was er in de buurt van het station ook nog een demonstratie aan de hand. Op weg naar het hotel was ik zo slim om mijn fotocamera uit mijn handen te laten vallen, dus heb ik bijna alle foto’s van deze reis met mijn mobiele telefoon gemaakt. De fotocamera deed het niet meer. Overigens was deze al een flink aantal jaren oud, dus was dit meteen een goed moment om dan maar een keer een nieuwe te gaan kopen.

Dinsdag 22 juli 2014 (ochtend)
De eerste dag van mijn vakantie ben ik naar Bautzen gegaan. Dit is een stad van rond de 40.000 inwoners in de buurt van Dresden. In ongeveer 50 minuten kun je met een regionale trein vanuit Dresden naar Bautzen reizen.



In dit deel van Saksen woont nog een kleine Sorbische minderheid. Het Sorbisch is officieel als minderheidstaal erkend en daarom zijn de opschriften in Bautzen overal tweetalig: Duits en Sorbisch. Nadat ik rond 9 uur in Bautzen was aangekomen, ben ik vanuit het station in de richting van de Gedenkstätte Bautzen gelopen. Aangezien dit museum pas om 10 uur open ging, wilde ik eerst nog een kerk bezoeken op de weg hier naar toe. Deze was helaas niet open, terwijl er van de buitenkant wel orgelmuziek te horen was.



De Gedenkstätte Bautzen (https://www.stsg.de/cms/bautzen/startseite) bevindt zich in het gebouw dat tot de val van de muur als gevangenis diende. Een ander deel van het gebouw is nog steeds in gebruik als gevangenis. Veel van dit soort historische plaatsen zijn in Duitsland vrij toegankelijk en dat was ook hier het geval. Niet alleen de ingang maar ook de rest van het gebouw zijn nog in de staat zoals ze dat ook waren ten tijde van de DDR. Ook zijn er altijd mensen aanwezig die de bezoeker kunnen informeren over wat er hier te zien is. Een van de personen die ik sprak, bleek nog een tijd in Nederland gewerkt te hebben en kon daardoor goed Nederlands verstaan.



Door de oude toegangspoort ben ik in de richting van de ingang van de oude gevangenis gelopen. Op een aantal doeken wordt in het kort wat verteld over de Duitse geschiedenis.



Bij de ingang van de Gedenkstätte is een herdenkingsplaat te zien van Julius Fučík. Hij was een Tsjechische schrijver, journalist en politicus van de Communistische Partij. Hij heeft in 1943 enige tijd in de gevangenis van Bautzen gezeten. Naast de herdenkingsplaat is nog het oude staatssymbool van de DDR te zien. In de gevangenis zelf is er een kleine tentoonstelling te zien waar ingegaan wordt op de geschiedenis van het gebouw. In 1904 is het eerste deel van de gevangenis geopend. Het tweede deel, wat nu herdenkingsruimte is, is in 1906 geopend en was voor die tijd een moderne gevangenis. Vanaf 1933 zaten in de gevangenis vooral Communisten, Sociaal-Democraten en andere gevangenen van de Nazi’s.



Van 1945 tot 1949 werd de gevangenis gebruikt door de Russische bezetters om daarna overgedragen te worden aan de Oost-Duitse regering. Vanaf 1956 was de Stasi onofficieel de instantie, die de baas was in deze gevangenis. Er zaten tot 1989 dan ook vooral politieke gevangenen. Pas na de val van de muur werd duidelijk dat het eigenlijk een Stasi gevangenis was.



Ook de luchtplaats van de gevangenen was te zien. Deze was zodanig ingericht dat verschillende gevangenen tegelijkertijd naar buiten konden, zonder met elkaar in contact te komen.



Het was mogelijk om door een groot deel van de oude Stasi gevangenis vrij rond te lopen. Ik heb al meerdere van dit soort gevangenissen gezien (Hohenschönhausen in Berlijn en Lindenstrasse in Potsdam) en overal is de aankleding in de typische DDR stijl van de jaren ’70 en ’80.



In een van de bijgebouwen van de gevangenis waren nog een tweetal originele gevangeniswagens uit de tijd van de DDR te zien.

Dinsdag 22 juli 2014 (middag)
Ik heb ongeveer twee uur nodig gehad om de herdenkingsplaats volledig te bezoeken. Rond 12 uur ben ik verder gelopen richting het historische centrum van Bautzen om uit te komen bij de Liebfrauenkriche.



Dit is een Rooms-Katholieke kerk van de Sorbische gemeenschap. Op deze plaats stond in het jaar 1293 voor het eerst een kerk. De kerk zoals hij er nu staat is tussen 1864 en 1900 gebouwd.



Ik heb deze kerk kort bezichtigd om daarna meteen door te lopen naar het centrale marktplein van de oude stad.



Het doel was om daar de Dom St. Petri, de grote kerk van Bautzen te bezoeken, maar deze was helaas gesloten vanwege een langdurige en grondige renovatie.



De historische binnenstad van Bautzen is voor een deel omgeven door een oude stadsmuur waar je ook langs kunt lopen. Als je hier langsloopt het je een mooi uitzicht op de rivier de Spree.



Vanaf de Friedensbrücke heb je een prachtig uitzicht op het middeleeuwse centrum van Bautzen.



De oude middeleeuwse stad is mooi behouden en vrij van elementen die dit beeld zouden verstoren. Hier is dus geen moderne bebouwing te zien, die hier niet past.



Als je over het wandelpad pad langs de buitenkant van de oude stadsmuur loopt, krijg je dit soort prachtige uitzichten te zien.



Tijdens deze wandeling lijkt het net alsof je terug in de tijd gaat. Doordat het op deze dag behoorlijk warm was, was het erg prettig om na deze wandeling wat verkoeling te kunnen zoeken in een van de musea van Bautzen.



Als eerste heb ik het Sorbische museum bezocht (http://www.museum.sorben.com/). In dit museum komt geschiedenis van de Sorben in de ruimste zin aan bod. Een van de eerste stukken, die te zien was, was de eerste vertaling van een bijbel van Luther in het Sorbisch.



Ook de karakteristieke kledingdracht van de Sorben kon natuurlijk niet ontbreken in dit museum. Verder waren er vooral veel voorwerpen te zien uit eerdere tijden, die met de Sorben te maken hebben.



Boven in het museum waar allerlei literatuur in de Sorbische taal te vinden was, kon ook deze mooie wandschildering bekeken worden.



In het museum was op het moment dat ik het bezocht ook een tentoonstelling te zien over het werk van Kurt Heine. Dit was een fotograaf uit Bautzen die erg veel foto’s heeft gemaakt van de Sorbische cultuur en deze zo heeft vastgelegd en bewaard voor de toekomst.



In het museum werd natuurlijk ook aandacht besteed aan de positie van de Sorben ten tijde van de DDR. Binnen het systeem van de DDR was een beperkte zelfstandigheid mogelijk, maar het aantal mensen dat de Sorbische taal sprak, is in deze tijd flink teruggelopen.



Na het bezoek aan dit museum heb ik mijn stadswandeling verder voortgezet om uit te komen bij de Michaeliskirche. Deze ligt vlak naast de stadsmuur aan de rand van het oude gedeelte van de binnenstad van Bautzen. Dit is een evangelische kerk van de Sorbische gemeenschap.



In vergelijking met de eerder bezochte katholieke kerk, was deze kerk natuurlijk veel soberder ingericht.



Na een kort bezoek aan deze kerk ben ik verder gewandeld naar het Stedelijk Museum van Bautzen. Op de begane grond laat men de geschiedenis zien van de stad Bautzen zelf.



De eerste ruimte gaat in op de geschiedenis van Bautzen in de DDR tijd. Affiches van de eerste en laatste vrije verkiezingen van de DDR in 1990 zijn hier te zien.



Verder zijn in dit gedeelte van het museum vooral zaken te zien die zich in deze tijd hebben afgespeeld, zoals allerlei aanplakbiljetten voor evenementen in de periode 1945 – 1990.



Een van de mooiere stukken in dit museum is een complete inventaris van een ouderwetse apotheek. Dit is de inventaris van de apotheek Miersch.



Voor een kleine stad als Bautzen is er sprake van een flink museum waar uitgebreid de geschiedenis van de stad uit de doeken wordt gedaan vanaf het allereerste begin tot de tegenwoordige tijd.



In dit gedeelte waren vooral veel voorwerpen uit de geschiedenis van de stad te zien.



Mooi om te zien waren ook de interieurs uit vroegere woningen die in Bautzen stonden. Het museum heeft ook nog een bovenverdieping met kunst en een kelder waarin de geschiedenis van de regio behandeld wordt. Omdat het na het bekijken van de geschiedenis van de stad al half 5 geworden was en het museum om vijf uur dicht gaat, had ik hier helaas geen tijd meer voor.



Vervolgens ben ik teruggelopen naar het station van Bautzen om daar met de regionale trein weer terug te gaan naar Dresden. Doordat er kinderen op het spoor bleken te lopen, moest de trein een hele tijd stoppen ter hoogte van het station Arnsdorf wat tot een behoorlijke vertraging leidde.

Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina