Zondag 14 juli 2019
Op de derde dag van de vakantie in London hadden we een bezoek gepland aan Greenwich. Deze wijk van London is vooral bekend vanwege het Observatorium van Greenwich waar de nulmeridiaan zich bevindt. Ook is dit de plaats waar het 12 uur is als de zon op het hoogste punt staat. Vanuit het station bij ons hotel kun je met een regionale trein rechtstreeks naar Greenwich toe.



Na een ritje van een kleine 10 minuten zijn we uitgestapt op het station van Greenwich. Vanaf het station zijn we vervolgens te voet richting het Observatorium van Greenwich gelopen.



Vanaf het station duurt het ongeveer een kwartier voordat je bij het Observatorium van Greenwich aankomt. Dit observatorium ligt midden in een park op een soort verhoging. Het geheel bestaat uit een aantal gebouwen, die bezocht kunnen worden. In de buurt van dit observatorium zijn nog allerlei andere bezienswaardigheden zoals het Queen’s House (schilderijen), het Nationaal Maritiem Museum en het schip Cutty Sark. Deze zaken hebben we later op de dag bezocht.



Greenwich is een druk bezochte plaats door toeristen. Opvallend was vooral het grote aantal Japanners dat steeds per bus aangevoerd werd. Ze waren natuurlijk allemaal voorzien van foto- en videocamera’s waarmee letterlijk alles werd vastgelegd. Soms had je gewoon het idee dat je ergens op een plaats in Japan rondliep, zo druk was het ermee.



Het oudste gebouw van het observatorium is Flamsteed House. Het observatorium is gebouwd in opdracht van koning Charles II. Dit eerste gebouw is weggezet op de funderingen van het kasteel van Greenwich waarbij vooral gebruik is gemaakt van al eerder gebruikte materialen. Aan de muur van dit gebouw hangen de portretten van de tien astronomen die hier tussen 1676 en 1948 geleefd hebben. Voor de 19de eeuw werkte de astronoom op Greenwich gewoon alleen. Pas hierna kwam er een steeds groter team om hem te ondersteunen. Vanaf 1948 wordt het werk van het observatorium gedaan vanuit Herstmonceux in Sussex.



De volgende foto laat de eetkamer van Flamsteed House zien. Toen Nevil Maskelyne was aangesteld als astronoom in de 18de eeuw werd deze ruimte gebruikt voor het ontvangen van allerlei gasten, die vaak uit de wetenschappelijke wereld kwamen.



Nog vrij origineel is de achthoekige kamer die ontworpen is door Christopher When. Dit is ook de architect van St Paul’s Cathedral. Deze kamer werd vooral gebruikt om belangrijke gasten ook wat observaties van het heelal te laten doen. De kamer heefteen tweetal klokken die slechts één keer per jaar opgewonden hoeven te worden.



De tentoonstelling in dit gebouw van het observatorium gaat vooral over allerlei zaken die te maken hebben met sterrenkunde. In de tijd waarin het observatorium gebouwd is, maakten zeelieden gebruik van de stand van de sterren om te kunnen zien waar ze op zee waren. Het was toen al vrij eenvoudig om de noord-zuid positie te kunnen bepalen, maar er waren nog geen nauwkeurige manieren om ook de oost-west positie te bepalen.



De oplossing voor dit probleem is uiteindelijk gevonden door John Harrison, die de chronometer heeft uitgevonden. Het Engelse parlement had hiervoor een beloning van 20.000 pond uitgeloofd. De redenering van Harrison was dat de juiste lengtegraad afgeleid kon worden van het verschil in tijd tussen de lokale tijd en die op een vast punt (Het Observatorium van Greenwich). Na drie pogingen is het hem de vierde keer gelukt om een klok te maken, die goed de tijd aangaf en ook nog eens handig in het gebruik was. De klok op de volgende foto is de tweede klok die hij gemaakt heeft. Dit was ook al een goede klok, maar deze was nog niet handig in het gebruik qua omvang en gewicht.



De tentoonstelling gaat voor een flink deel dan ook over het meten van de tijd. In eerste instantie had elke plaats zijn eigen lokale tijd. Toen de industriële revolutie startte en mensen meer gingen reizen en communiceren met elkaar ontstond er een nationale tijd. De tijd in Greenwich (Greenwich Mean Time) werd toen de nationale standaard in Engeland. Tot 1950 werd de exacte tijd nog bepaald aan de hand van de bewegingen van sterren en planeten. Sindsdien wordt gebruik gemaakt van kristallen en atomen om dit zeer exact te kunnen bepalen.



Op een soort pleintje achter het Flamsteed House ligt op de grond de nulmeridiaan aangegeven door middel van een metalen strip. Hier was het dan ook erg druk m et het maken van foto’s van mensen die precies op deze metalen strip gingen staan.



Halley was de tweede astronoom die werkte in Greenwich. Toen hij hier begon waren de gebouwen slecht en waren er nauwelijks tot geen instrumenten. Hij startte dan ook met het aanschaffen van allerlei materiaal om de beweging van de maan ten opzichte van de sterren te kunnen observeren. Helaas bleken zijn metingen van weinig betekenis omdat de apparaten niet zorgvuldig genoeg waren afgesteld. Uiteindelijk heeft zijn opvolger Bradley een telescoop aangeschaft waarmee hij correcte gegevens van zo’n 3000 sterren heeft kunnen bepalen.



Zoals al eerder gezegd is tijd een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling die in het observatorium te zien is. Hiermee zomaar even een foto van een willekeurig voorwerp wat hier te zien was. Het onderstaande apparaat werd in het begin van de 20ste eeuw gebruikt door buschauffeurs in London. Zij moesten zich aan een strak schema houden en door dit soort apparaten die op verschillende plekken stonden langs de route waar de bussen reden kon in de gaten gehouden worden of de chauffeurs goed hun werk deden.



De volgende foto laat allerlei apparatuur zien die op zee gebruikt wordt om de tijd te meten. Het observatorium in Greenwich was zo verantwoordelijk voor de chronometers die gebruikt werden door de Britse marine.



In het Altazimuth Pavilion was nog een kleine tentoonstelling te zien over de astronomie.



Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina