Dinsdag 25 april 2023
Hierbij het tweede deel van mijn reisverslag over de vakantie naar Hongarije en Slowakije in de meivakantie van 2023. Op deze eerste vakantiedag in Hongarije ben ik vanuit Budapest een dagje met de trein op en neer naar Gyor gegaan. Na het eerste museum bezocht te hebben, kwam ik op weg naar het volgende museum nog langs een herdenkingstegel van Tihany Arpad. Hij was actief in de Hongaarse opstand van 1956 en werd hiervoor op 27 december 1956 gearresteerd. Vier dagen later werd hij geëxecuteerd. De tegel hangt op de school waar hij lesgegeven heeft.
In Hongarije kom je in veel huizen nog tegelkachels tegen. Een tegelkachel is gemaakt van stenen. Het kost tijd om steen op te warmen, maar deze warmte wordt vervolgens wel voor een veel langere tijd vastgehouden. Hierdoor is het voldoende om één of twee keer per dag de kachel op te stoken om zo de gewenste ruimte te verwarmen. In Gyor is er een apart museum wat vol staat met deze tegelkachels. Helaas zijn de toelichtingen erg summier en gevel enkel aan om wat voor soort kachel het gaat en uit welke tijdsperiode deze komt. Daarom een aantal foto’s uit dit museum zonder verdere toelichting die wel een goed beeld geven van hoe het er hier uit ziet.
Waar de dag met best wel goed weer begonnen was, werd het aan het begin van de middag slechter weer. Er kwam bewolking en zelfs ook wat regen. Niet meteen weer wat je zou verwachten voor eind april/begin mei. Maar door de verandering van het klimaat begint het wel steeds meer op te vallen dat je een type weer krijgt wat niet altijd meer logisch is voor de periode van het jaar.
Het Frigylada beeld dat in de buurt van de basiliek van Gyor staat, stamt uit het jaar 1731. Twee jaar eerder zocht een soldaat die van overspel verdacht werd onderdak bij de Jezuïeten. De stedelijke commandant verzocht zijn uitlevering maar dat werd geweigerd. Daarom werd het klooster omsingeld. De bisschop wilde vervolgens de soldaat uit het klooster smokkelen tijdens een processie. De soldaat werd ondanks zijn vermomming herkent en er ontstond een gevecht waarbij de monstrans beschadigd raakte. Hierna gaf de koning de opdracht om dit monument op te richten om zo God weer gunstig te stemmen.
Inmiddels ben ik weer aangekomen bij de basiliek van Gyor. In het vorige deel van het reisverslag stond een foto van de voorkant van de kerk. Nu voor de afwisseling eens een foto van de achterkant van het gebouw.
In de buurt van de basiliek kon je een combikaartje kopen waarmee je toegang hebt tot de toren van het gebouw, de schatkamer van de basiliek, een apart museum van het bisdom van Gyor en een kunstgalerij. Dat waren nog voldoende zaken om de rest van de middag mee door te komen.
De kathedraal zelf is gratis toegankelijk maar voor de schatkamer ervan heb je een toegangskaartje nodig. Op de onderstaande foto zijn in de tentoonstellingskast spullen te zien van bisschop Ferenc Zichy (1701 – 1783). Na de aardbeving van 1763 was hij de initiatiefnemer van een processie voor de heilige Ladislaus. Ook heeft hij de kathedraal laten restaureren.
De heilige Stefan (de eerste koning van Hongarije) had een wet ingevoerd die aangaf dat alle kerken die gebouwd werden ook de nodige voorwerpen en boeken zouden hebben die nodig zijn voor diensten. Het oudste voorwerp in de schatkamer is een klein ivoren tablet uit het midden van de 14de eeuw. Vanaf 1989 is er sprake geweest van een permanente tentoonstelling van allerlei liturgische voorwerpen uit de geschiedenis van de kathedraal.
Toen in 1975 medewerkers van het nationale museum van Hongarije in de kathedraal een inventarisatie maakten van alle voorwerpen kwamen ze erachter dat in vergelijking met 1936 ruim 50 zeer waardevolle voorwerpen ontbraken. Twee jaar later werd duidelijk dat deze in 1949 door de toenmalige secretaris van de bisschop in twee metalen kisten opgeborgen zijn en in de crypte van het karmelietenklooster achter een muur verborgen. Slechts een monnik wist hiervan af. In 1977 heeft hij hierover vertelt toen het gevaar geweken was dat deze werken door de overheid in beslag genomen zouden worden.
In de schatkamer is ook een altaar schilderij te zien van Franz Dobiaschofszky uit 1863. Hierop wordt de opname van Maria in de hemel afgebeeld. Dit schilderij is rond 1860 op de plaats van een ouder schilderij van Anton Maulbertsch gehangen. In het begin van de 20ste eeuw zijn de werken weer verwisseld en nu hangt het hier in de schatkamer.
Een beeld van koning Ladislaus staat ook in de kathedraal. Hij stierf in 1095 en werd toen begraven in de kathedraal van Oradea in Roemenië. Een eeuw later werd hij heilig verklaard. Later is een relikwie gemaakt van zijn hoofd in zilver dat op een altaar bij zijn graf bevestigd werd. Het relikwie is uiteindelijk na een lange reis terechtgekomen in een kapel van de kathedraal van Gyor.
In de kathedraal bevindt zich ook de graftombe van bisschop Vilmos Apor. IN 1941 werd hij tot bisschop gewijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerde hij de Joodse bevolking te beschermen. Tijdens de laatste fase van de oorlog konden vrouwen en kinderen schuilen in de kelders van de bisschoppelijke burcht. Nadat op 30 maart Russische soldaten in de burcht inbraken verdedigde de bisschop zich en werd drie keer door een kogel getroffen.
Een paar dagen later stierf hij aan zijn verwondingen. Toen de rode sarcofaag in 1948 klaar was, werd zijn begrafenis niet verboden maar waren niet op die dag alle straten vanwege “werkzaamheden” afgesloten. Pas veertig jaar later in 1986 werd hij in het geheim bijgezet in deze tombe. In 1997 werd hij door de paus in Rome zalig verklaard. Buiten de kathedraal staat een beeld van hem.
Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina
Hierbij het tweede deel van mijn reisverslag over de vakantie naar Hongarije en Slowakije in de meivakantie van 2023. Op deze eerste vakantiedag in Hongarije ben ik vanuit Budapest een dagje met de trein op en neer naar Gyor gegaan. Na het eerste museum bezocht te hebben, kwam ik op weg naar het volgende museum nog langs een herdenkingstegel van Tihany Arpad. Hij was actief in de Hongaarse opstand van 1956 en werd hiervoor op 27 december 1956 gearresteerd. Vier dagen later werd hij geëxecuteerd. De tegel hangt op de school waar hij lesgegeven heeft.
In Hongarije kom je in veel huizen nog tegelkachels tegen. Een tegelkachel is gemaakt van stenen. Het kost tijd om steen op te warmen, maar deze warmte wordt vervolgens wel voor een veel langere tijd vastgehouden. Hierdoor is het voldoende om één of twee keer per dag de kachel op te stoken om zo de gewenste ruimte te verwarmen. In Gyor is er een apart museum wat vol staat met deze tegelkachels. Helaas zijn de toelichtingen erg summier en gevel enkel aan om wat voor soort kachel het gaat en uit welke tijdsperiode deze komt. Daarom een aantal foto’s uit dit museum zonder verdere toelichting die wel een goed beeld geven van hoe het er hier uit ziet.
Waar de dag met best wel goed weer begonnen was, werd het aan het begin van de middag slechter weer. Er kwam bewolking en zelfs ook wat regen. Niet meteen weer wat je zou verwachten voor eind april/begin mei. Maar door de verandering van het klimaat begint het wel steeds meer op te vallen dat je een type weer krijgt wat niet altijd meer logisch is voor de periode van het jaar.
Het Frigylada beeld dat in de buurt van de basiliek van Gyor staat, stamt uit het jaar 1731. Twee jaar eerder zocht een soldaat die van overspel verdacht werd onderdak bij de Jezuïeten. De stedelijke commandant verzocht zijn uitlevering maar dat werd geweigerd. Daarom werd het klooster omsingeld. De bisschop wilde vervolgens de soldaat uit het klooster smokkelen tijdens een processie. De soldaat werd ondanks zijn vermomming herkent en er ontstond een gevecht waarbij de monstrans beschadigd raakte. Hierna gaf de koning de opdracht om dit monument op te richten om zo God weer gunstig te stemmen.
Inmiddels ben ik weer aangekomen bij de basiliek van Gyor. In het vorige deel van het reisverslag stond een foto van de voorkant van de kerk. Nu voor de afwisseling eens een foto van de achterkant van het gebouw.
In de buurt van de basiliek kon je een combikaartje kopen waarmee je toegang hebt tot de toren van het gebouw, de schatkamer van de basiliek, een apart museum van het bisdom van Gyor en een kunstgalerij. Dat waren nog voldoende zaken om de rest van de middag mee door te komen.
De kathedraal zelf is gratis toegankelijk maar voor de schatkamer ervan heb je een toegangskaartje nodig. Op de onderstaande foto zijn in de tentoonstellingskast spullen te zien van bisschop Ferenc Zichy (1701 – 1783). Na de aardbeving van 1763 was hij de initiatiefnemer van een processie voor de heilige Ladislaus. Ook heeft hij de kathedraal laten restaureren.
De heilige Stefan (de eerste koning van Hongarije) had een wet ingevoerd die aangaf dat alle kerken die gebouwd werden ook de nodige voorwerpen en boeken zouden hebben die nodig zijn voor diensten. Het oudste voorwerp in de schatkamer is een klein ivoren tablet uit het midden van de 14de eeuw. Vanaf 1989 is er sprake geweest van een permanente tentoonstelling van allerlei liturgische voorwerpen uit de geschiedenis van de kathedraal.
Toen in 1975 medewerkers van het nationale museum van Hongarije in de kathedraal een inventarisatie maakten van alle voorwerpen kwamen ze erachter dat in vergelijking met 1936 ruim 50 zeer waardevolle voorwerpen ontbraken. Twee jaar later werd duidelijk dat deze in 1949 door de toenmalige secretaris van de bisschop in twee metalen kisten opgeborgen zijn en in de crypte van het karmelietenklooster achter een muur verborgen. Slechts een monnik wist hiervan af. In 1977 heeft hij hierover vertelt toen het gevaar geweken was dat deze werken door de overheid in beslag genomen zouden worden.
In de schatkamer is ook een altaar schilderij te zien van Franz Dobiaschofszky uit 1863. Hierop wordt de opname van Maria in de hemel afgebeeld. Dit schilderij is rond 1860 op de plaats van een ouder schilderij van Anton Maulbertsch gehangen. In het begin van de 20ste eeuw zijn de werken weer verwisseld en nu hangt het hier in de schatkamer.
Een beeld van koning Ladislaus staat ook in de kathedraal. Hij stierf in 1095 en werd toen begraven in de kathedraal van Oradea in Roemenië. Een eeuw later werd hij heilig verklaard. Later is een relikwie gemaakt van zijn hoofd in zilver dat op een altaar bij zijn graf bevestigd werd. Het relikwie is uiteindelijk na een lange reis terechtgekomen in een kapel van de kathedraal van Gyor.
In de kathedraal bevindt zich ook de graftombe van bisschop Vilmos Apor. IN 1941 werd hij tot bisschop gewijd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog probeerde hij de Joodse bevolking te beschermen. Tijdens de laatste fase van de oorlog konden vrouwen en kinderen schuilen in de kelders van de bisschoppelijke burcht. Nadat op 30 maart Russische soldaten in de burcht inbraken verdedigde de bisschop zich en werd drie keer door een kogel getroffen.
Een paar dagen later stierf hij aan zijn verwondingen. Toen de rode sarcofaag in 1948 klaar was, werd zijn begrafenis niet verboden maar waren niet op die dag alle straten vanwege “werkzaamheden” afgesloten. Pas veertig jaar later in 1986 werd hij in het geheim bijgezet in deze tombe. In 1997 werd hij door de paus in Rome zalig verklaard. Buiten de kathedraal staat een beeld van hem.
Het volgende deel van dit reisverslag is te vinden op deze pagina
Reactie toevoegen