Het tweede deel van het middagprogramma op de zaterdag bestond uit een aantal lezingen over de integratie van migranten en minderheden. Een van de sprekers was Sergi Alegri, loco-burgemeester van El-Prat. Dit is een stad in Catalonie in de buurt van Barcelona. Vanaf de jaren zestig zijn grote grote immigranten hier komen wonen, waaronder ook zigeuners. Deze kwamen terecht in barakken zonder voorzieningen. Vanaf 1979 is alles herbouwd. Mensen hadden ook de mogelijkheid om hun eigen buren te kiezen. Deze herbouw heeft in 7 fases plaatsgevonden en in 2000 was de laatste fase klaar. Een probleem was dat een groot deel van de bevolking van de stad weinig vooruitzichten had. Veel van de zigeuners handelden in drugs. Sergi Alegri geeft aan dat er dus allerlei concrete acties nodig zijn in het stedelijk gebied om deze problemen te ondervangen: schoonmaken, beveiliging, activiteiten ontwikkelen, versterken van het economisch leven, versterken van de kracht van de gemeenschap en het ontwikkelen van een beter zelfbeeld van de gemeenschap. Anne Bathily van de European Council on Refugees and Exiles (http://www.ecre.org) vertelde over de rol van de Europese Unie bij het tegengaan van discriminatie vanuit verdragen en richtlijnen. Zij stelde verder dat het recht op familieleven botst met het niet toelaten van overige familieleden omdat ze een taaltoets niet halen, zoals dat in Nederland gebeurd. Na deze lezingen was er de mogelijkheid tot het bijwonen van een workshop. Ik heb hierbij gekozen voor de workshop van Marije Cornelissen (http://www.marijecornelissen.nl), lid van het Europees Parlement voor GroenLinks over allerlei locale mogelijkheden om discriminatie tegen te gaan. Aan alle deelnemers van deze workshop werd een bundel uitgereikt met concrete ideeen om aan de slag te gaan.

Zaterdag 28 mei (avond)
In de avond was er voor alle deelnemers een goed verzorgde maaltijd in het Europa Center in hartje Berlijn. Hier heb ik nog uitgebreid gesproken met een tweetal Nederlanders die hier als lid van de Groenen (http://www.degroenen.nl) waren. Dat is een kleine Nederlandse partij, die in de jaren 80 is opgericht en waar Roel van Duijn nog lid van is geweest. Ze zijn net als GroenLinks officieel lid namens Nederland van de Europese Groene Partij. De Groenen hebben op dit moment een zetel in de deelraad van Amsterdam-West. Erg interessant om op deze manier met mensen in contact te komen, die je anders nooit tegen zou komen. Bij de nazit in de bar heb ik o.a. een interessant gesprek gehad met Karsten Gerloff van de Free Software Foundation Europe (http://www.fsfe.org). Ook dit deel van het programma was keurig netjes verzorgd want na afloop werden we met zijn allen met de bus weer teruggebracht naar het gebouw van de Heinrich Böll Stiftung.

Zondag 29 mei (ochtend)
Op het programma stonden deze ochtend een aantal afsluitende lezingen. Zo vertelde Enrico Fontana uit Italie over de problemen die de mafia veroorzaakt op milieugebied. Afval wat vol met gevaarlijk spul zit wordt naar landen zoals Nigeria geexporteerd. Vervuild plastic gaat naar China wat daar handmatig verwerkt wordt. Uiteindelijk worden met dit plastic weer producten geproduceerd die in het Westen terecht komen. Uiteindelijk is er dus een heel crimineel netwerk bezig met afval. Wanneer deze mafiosi opgepakt kunnen worden, worden hun bezittingen in beslag genomen. Op een in beslag genomen boerderij van de maffia vindt nu bijvoorbeeld biologische landbouw plaats. Op deze manier kunnen bezittingen van de mafia dus voor maatschappelijke doeleinden gebruikt worden. Christian Humborg van Transparency International Duitsland vertelde over allerlei vormen van corruptie. Transparantie is volgens hem cruciaal om een begin met het oprollen hiervan te maken. Met name corruptie bij infrastructuur zorgt voor langdurige gevolgen voor de samenleving. Het blijft lang staan en is niet zomaar te verwijderen. Een goed voorbeeld vond hij Nova Scotia waar bij openbare aanbestedingen steeds alle biedingen gepubliceerd werden met het geboden bedrag erbij. Een ander probleem is dat door het samenvoegen van allerlei kranten op regionaal en lokaal niveau er steeds minder democratische controle is. Ook benadrukte hij nogmaals het belang van klokkenluiders. Deze hebben meer bescherming nodig. Tijdens een pauze heb ik nog een gesprek gehad met de Belgische senator Freya Piryns (http://www.freyapiryins.be) over de actuele politieke situatie in Belgische. Deze ochtend heb ik ook een tweetal mensen gezien van de Albanese Groene Partij. Twee weken geleden waren daar verkiezingen geweest, maar de uitslag was nog niet bekend omdat het tellen van de stemmen nog steeds bezig was. De laatste lezingen heb ik uiteindelijk maar gelaten voor wat ze waren om weer op tijd thuis te zijn.

Conclusie
Al met al was het programma zeker de moeite waard. Het is een interessante manier om met mensen uit de Groene beweging in contact te komen, die je anders nooit tegenkomt. Jammer was wel dat een te groot deel van het programma uit lezingen bestond. Hierdoor wordt het allemaal wat passief. In Nederland zijn we dat blijkbaar niet meer zo gewend. Zeer interessant was het werkbezoek op zaterdag. Naar mijn mening hadden er best een tweetal werkbezoeken in het programma mogen zitten. Je leert er toch het meeste van als je het met eigen ogen kunt zien. Daarnaast was het ook een mooie gelegenheid om Berlijn weer eens te zien. Een stad waar ik in 2003 voor het laatst geweest ben. En ik heb ook meteen een van mijn drie vrije dagen van het werk op kunnen nemen, naast de reguliere vakanties in het onderwijs. En dan is het wel lekker om gewoon echt weg te gaan. Dan heb je ook echt het idee dat je een dag niet hoeft te werken.